Müsahibimiz ADAU-nun tədris mühitindən, problemlər və perspektivlərdən danışıb, xüsusilə də AMEA-nın müxbir üzvü, rektor İbrahim Cəfərovun keçmişi və əsl kimliyi barədə qalmaqallı fikirlər səsləndirib.
AKTUAL TV müsahibəni təqdim edir:
– Salam İlqar müəllim, ölkədə karantin günləri davam edir, əvvəlcə soruşum ki, necəsiniz?
– Şükür edək ki, salamatıq. Pulsuzluğum, maddi sıxıntılarım olsa da yaxşı olmağa, sağlam yaşamağa, virusa yoluxmamağa çalışıram. İndi cansıxıcı dönəmdir, hamı özünü qorumalıdır..
– Hiss olunur ki, darıxırsınız və çox narahatsınız…
– Təbii ki, daha çox evdə olduğum üçün darıxıram. Maddi sıxıntılarım da bir yandan darıxdırır məni. Həm koronavirusa qarşı, həm də gündəlik tələbatı qarşılamaq üçün savaşıram. Pulum, gəlirim çox olsa nə varıydı ki… Hamı deyir, görəsən nə olacaq, post-pandemiya məni də çox narahat edir…
– ADAU-da işləyirsiniz və maaşınızdan niyə belə narazısınız?
– Necə narazılıq etməyim? 260 manatla firavan dolanışıq təmin etmək olmaz axı… Elə bilirsiniz ADAU-da işləyirəm vəssalam, amma mən bu universitetdə ən az maaş alan texniki işçiyəm. Düz 25 ilimi bu elm məbədinə qurban vermişəm ki, sonu yaxşı olacaq. Deyəsən yanılmışam, səhvlər etmişəm. Təsəvvür edirsinizmi, aspiranturanı da bitirmişəm, özüm ziyalı ailəsində doğulub yağ-bal içində böyümüşəm. Mərhum atam Hacıyev Hacı Əli oğlu uzun müddət Azərbaycanın müxtəlif rayonlarında kənd təsərrüfatı sahələrində rəhbər vəzifələrdə çalışıb. Adlı-sanlı, pullu bir kişi olub, indi o cür kişinin oğlu ADAU-da tədris ustası kimi işləyib maaşının azlığından danışır…
– Deyirsiniz aspiranturanı bitirmisiniz, amma texniki işçi heyətində işləyirsiniz və az maaş alırsınız. Sizin işinizin, texniki vəzifənizin müqabilində minimum əməkhaqqı müəyyənləşibsə, nəyə üsyan edirsiniz?
– Taleyimdən narazılıq edirəm əslində. Amma, məni üzən budur ki, mənə qarşı son illər qərəzçilik edilir. Məsələ təkcə maaşımın belə azlığından getmir. 30 ildir tanıdığım rektor İbrahim Cəfərovun mənə olan şəxsi kini bütün sədləri aşıb. Bir neçə ildir müəllim keçmək üçün müraciət edirəm, rektorluq bunun qarşısını əsassız bəhanələrlə alır. Amma, illərdi kimi gəldi savadlı-savadsız müəllim götürür. Araşdırsalar bilərlər ki, nədən danışıram, bizim müəllimlərimiz var ki, aspiranturanın nə olduğunu bilmir, çoxunun heç magistr təhsili də yoxdur axı! Mənim müəllim olmaq şansım bizim təkəbbürlü rektoru çox narahat edir. Elə olmasaydı, heç olmazsa Universitetdə texniki işçilərin maaşı artanda mənim də məvacibimə artım olardı. Olmadı, əksinə, mənim alacağım pulu azaldıblar, ən az maaşı mən alıramsa bunun niyəsi, tutarlı səbəbləri olmalı deyilmi? ADAU rektoru burda özünü həm də maliyyə naziri, baş mühasib kimi aparır. Kimin maaşını istəyir artırır, mənim kimi kin saxladıqlarının da asanlıqla belini qırır. Araşdırın görəcəksiniz ki, bu hal professor-müəllim heyətinə münasibətdə də belədir…
– İbrahim müəllim sizə qarşı niyə bu qədər qərəz, nifrət nümayiş etdirəlidir? Bununla nə əldə edir, nə qazanır?
– İbrahim Cəfərovu 30 ildir tanıyıram. Onunla dostluğumuz, yoldaşlığımız çox olub. Mənim imkanlı vaxtlarımda adam o qədər kasıb idi ki, cibinə siqaretini də mən alırdım, maşınımla hara istəyirdisə aparırdım. 90-cı illərdə qışın oğlan çağında Gədəbəyin sabiq icra başçısının yanına da mənimlə gedib-gəlirdi, niyəsini deməyəcəm. İllərlə onunla yeyib-içib hesabını da mən ödəmişəm. Məndən də 10 yaş böyükdür, həmişə ona qonaqlıq vermişəm. Bir gün anam rəhmətlik dedi ki, o İbrahim sənə araq içməyi, əyyaşlığı öyrədir, sabahdan ona yaxın getmə! Mən anamla razılaşmadım, dedim o mənim dostumdur, Gəncədə də bir qəribdir. Anama dedim ki, içməyimi istəmirsənsə, bir də içmərəm, amma dostumla işin olmasın. Beləcə, indi məni tanımayan adam hər səhər gəlib məni çağırır, xaş yeməyə, araq içməyə gedirdik. O günlərin birində İbrahim dostum məni o qədər içirdib sərxoş elədi ki, evə gələndə anam saatlarla danladı. Və sabah səhər tezdən anam qapımıza gələn İbrahim müəllimi tənbehləyib qapıdan qovmuşdu…
– O gündən bu günə qalan ədavətdir, deyirsiniz…
– Yox əşşi, həmin gündən sonra dostluğumuz illərlə davam edib. İbrahim Cəfərov məndən əl çəkərdi? Yenə gəlirdi, aparırdı və mənim pulumla nəyi var içirdik, keflənirdik. Sonralar anlamışam ki, anamın onda müşahidə etdiyi neqativ mənəvi davranışları mən görməmişəm, onun səmimiyyətinə inanmışam. Elə bilmişəm dostumdur, nə bilim. Demə, o illərlə məni içirdib, məndən istifadə edib pulumu, çörəyimi yeyirmiş…
– Bunlar bir rektorun sizə qarşı qərəzli olmasına real səbəb kimi görünmür axı?
– Sizə və kənardakılara görə görünməyə bilər. Amma, bütün ADAU ailəsi bilir ki, İbrahim Cəfərov rektor olandan sonra ona yaxşılıq edən, onu irəli çəkib “alim” edən hamıya qarşı üsyankar, yaralı keçmişinə də çox unutqan olub. Bunu Gəncədə çoxları təsdiq edə bilər…
Ümumi fikirlərlə İbrahim Cəfərovu qədirbilməz kimi təqdim etməyiniz yaxşı iş deyil…
Faktlar istəyirsinizsə, bir-ikisini deyim, eşidin. O Gəncədə qəribçilik çəkməyə başladığı illərdə ADAU-nun tanınmış alimi Nizami Seyidəliyevin evində qalıb. İndi mən sizdən soruşuram, hanı indi Seyidəliyevin ADAU-dakı yeri? Rektor olan kimi O, Seyidəliyevi asanlıqla öhdəsindən gəldiyi prorektorluq postundan qovdurubsa, onunla yola gedə bilməyibsə bu əməlinin adına özünüz qiymət verin. Bəs, tanınmış və çox savadlı aqronon alimlərimizdən biri olan dosent Sarif Əhmədova qarşı etdiklərini necə qəzəblə xatırlamayasan? İbrahim müəllim gərək yaddan çıxarmayaydı ki, ona öz pulu ilə Gəncədə ilk evi alıb bağışlayan məhz Sarif müəllim olmuşdu. Amma, ona qarşı da haqsızlıqlar edib, onun barəsində həmişə xoşagəlməz çıxışlar edib, Bəhmən Xəlilovun rektorluğunda danosçuluq edərək onun yerinə dekanlıq da əldə edib. Belə faktlar o qədərdir ki…
– Bir müddət əvvəl nazir İnam Kərimova da şikayət etmişdiniz…
– Etmişdim, nazirliyin qaynar xəttinə də dəfələrlə şikayətlənmişəm. Amma ciddi araşdıran tapılmadı, əksinə rektor mənə olan təzyiqlərini artırdı. Onlayn dərslərdə canlı dinləyici kimi şərhlər yazırdım, suallar verirdim. O belə rektora ağır gəlirdi, məni ADAU-TV-də blok belə etdirmişdi…
– Ümumiyyətlə, ADAU-dakı təlim-tədris mühitini necə dəyərləndirərdiniz?
– Son illərdə aqrar mütəxəssis hazırlığının gücləndirilməsi və daha səmərəli nəticələrin alınması istiqamətində dövlət başçımızın ADAU-ya göstərdiyi diqqət və qayğısı sayəsində maddi-texniki baza təsəvvürə gəlməyəcək səviyyədə gücləndirilib. Yeni tikilən tədris korpusları, müasir laboratoriyalar, elektron lövhəli auditoriyalar onu deyir ki, tələbələrimiz ancaq oxusun. Amma, məncə rektorun son illərdə apardığı tədris xətti və hazırki pedoqoji heyət ADAU-nun aqrar elm mərkəzinə çevirməyə yetmir. ADAU-da innovativ elmi potensial çox aşağıdır. Belə olmasaydı, universitet hansısa aqrar elmi kəşflərə, patentlərə imza atardı. Hər şey formal xarakter daşıyır. Amma inanıram ki, gələcəkdə yaxşı olacaq, universitet öz funksiyasını daha müasir tələblər səviyyəsinə qaldıracaq.
– Yəni, siz də düşünürsünüz ki, rektor İbrahim Cəfərovla və indiki professor-müəllim heyyətilə ADAU dünya reytinq cədvəlində irəli sıçrayana oxşamır…
– Əlbətdə oxşamır, gəncləşmə, modernləşmə olmalıdır, ADAU elmi potensialı, qabiliyyəti daha yüksək olan həqiqi elm adamlarına həvalə edilməlidir. Yoxsa, rus ədəbiyyatlarını plagiat edib alim adı alanlardan nə umasan ki… hara gedir bu universitetin axırı, bilinmir…
– Biz də diqqət ayırmışdıq, yəqin ki, rektorun plagiatlığını da nəzərdə tutursunuz…
– Təkcə rektorun plagiatlığı, elmi rəzaləti deyil dərdimiz. Demək olar ADAU-nun 80 faiz alimi dissertasiya işlərini, elmi təhlillərini hazır ədəbiyyatlardan köçürür, bir-birilərini yamsılayırlar. Ona görə də rektorun dediyiniz o plagiatlıq sərgüzəştlərinə səsini çıxaran yoxdur…
– Rektor hamını “ADAU-100” yubileyinə hazırlaşdırır, bu barədə nə düşünürsünüz?
– Nə deyə bilərəm, hamı bilir ki, ADAU universitet kimi 1929-cu ildən təşəkkül tapıb. Bir-iki fakültənin yaranışı ilə belə bir niyyət aşılanırsa, yenə vay halımıza. İbrahim Cəfərov yəqin “90 illik” deyil, “100 illik” medallara həvəslidir. Araşdırmalı olanlar buyursun, araşdırsın…
– Media vasitəsilə hansısa fərdi çağırışınız, ADAU adına özəl bir istəyiniz varmı?
– İstərdim ki, hamı paradoksu görsün, Kənd Təsərrüfatı Nazirimiz cənab İnam Kərimov isə rektorumuzu yaxşı tanısın ki, bir düşünə bilsin: – Necə olur ki, dekan olanda boz bir kastyumda qalmış, mərhum akademik Siddiqə Məmmədova tərəfindən dekanlıqdan qovulmuş bir adam indi Gəncədə ən varlı adamlar sırasındadır? ADAU rektoru özünə bahalı maşınlar, villa-malikanələr ala bilir, bu qədər pula çatmağın hansısa halal yolu varmı? Varsa, İ.Cəfərov bizə də öyrətsin. Əgər İnam müəllim məni şəxsən qəbul etsə, ona burda deyə bilmədiyim daha ciddi faktları deyərəm. Aidiyyatı qurumlar isə xahiş edirəm ki, araşdırsınlar görək, niyə mənim maaşım ADAU-da ən az maaş olmalıdır, niyə mən müəllim götürülmürəm? Bu nə zillətdir, nə şəxsi pislikdir ki, mən illərdir çəkirəm?!..
Müsahibə verdiyiniz üçün minnətdarlığımı bildirirəm, inşəallah hər şey ürəyinizcə olar…
Allah xalqımızı rektorumuz demiş “şərəfsiz koronavirus” bəlasından hifz etsin, bizi də pulsuzluqla və savadsız mərdiməzarlarla sınağa çəkməsin!… (və gülür)
