Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) Rusiya-Ukrayna müharibəsinin səbəb olduğu ərzaq və enerji böhranı, Kovid-19-un davam edən təsiri və davamlı yüksək inflyasiya səbəbindən qlobal iqtisadi artımın 2023-cü ildə 1,9 faizə enəcəyini proqnozlaşdırıb.
BMT Dünya İqtisadi Vəziyyəti və Perspektivləri 2023 hesabatını açıqlayıb.
Aktualtv.az xəbər verir ki, hesabata görə, dünya iqtisadiyyatı 2022-ci ildə Kovid-19 epidemiyasının davam edən təsirləri və Rusiya-Ukrayna müharibəsinin səbəb olduğu enerji və ərzaq böhranı kimi bir sıra şoklarla üzləşib.
Yüksək inflyasiya real gəlirlərin azalmasına və yaşayış dəyərinin artmasına səbəb olsa da, bir çox ölkələr meşə yanğınları və daşqınlar, humanitar problemlərə səbəb olan iqlim hadisələri kimi iqtisadi zərərlər yaşadılar.
Hesabata görə, ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin (FED) uçot dərəcəsini sürətlə artırması inkişaf etməkdə olan ölkələrdə kapital axınına və valyutanın ucuzlaşmasına səbəb olub.
Artan faiz dərəcələri və alıcılıq qabiliyyətinin azalması istehlakçıların inamını və investorların əhval-ruhiyyəsini zəiflədib, dünya iqtisadiyyatı üçün yaxın müddətli artım perspektivlərini daha da qeyri-müəyyən edir.
İnflyasiya təzyiqlərinin azalacağı gözlənilir
Qlobal ticarət istehlak mallarına tələbin azalması, Ukraynada uzun sürən müharibə və davam edən təchizat zəncirində problemlər kimi yumşalıb.
Hesabata görə, bu çərçivədə BMT-nin 2022-ci ildə 3 faiz olan qlobal iqtisadi artım proqnozu 2023-cü il üçün yüzdə 1,9 olaraq təyin edilib. Bu göstərici son illərin ən aşağı artım proqnozu kimi qeydə alınıb.
Hesabatda bəzi makroiqtisadi çətinliklər səngiməyə başlasa, qlobal iqtisadi artımın 2024-cü ildə 2,7 faizə yüksələcəyi proqnozlaşdırılıb.
Digər tərəfdən qlobal iqtisadiyyatda məcmu tələbin zəifləməsi ilə inflyasiya təzyiqlərini mərhələli şəkildə azaltması gözlənilən hesabatda bir çox iqtisadi, maliyyə, geosiyasi və ekoloji risklər.
Əksər inkişaf etmiş iqtisadiyyatlarda tənəzzül riski
Hesabata görə, hazırkı qlobal iqtisadi yavaşlama həm inkişaf etmiş, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələrə təsir edir və bir çoxları 2023-cü ildə tənəzzül riski ilə üzləşirlər. ABŞ, Avropa İttifaqı (Aİ) və digər inkişaf etmiş ölkələrin iqtisadiyyatlarında artım tempi zəifləyir, bu da dünya iqtisadiyyatının qalan hissəsinə mənfi təsir göstərir.
2022-ci ildə 1,8 faiz olacağı təxmin edilən ABŞ-da artımın 2023-cü ildə cəmi 0,4 faiz olacağı proqnozlaşdırılır. Aİ-nin 2022-ci ildə 3,3 faiz olan artım proqnozu da 2023-cü ildə 0,2 faizə endirilib.
Hökumətin sıfır-Kovid-19 siyasətindən əl çəkərək pul və fiskal siyasətlərini yumşaltmağa başlamasından sonra Çində iqtisadi artımın bu il 4,8 faizə yüksələcəyi proqnozlaşdırılırdı. Böyük Britaniya iqtisadiyyatının 2023-cü ildə 0,8 faiz daralması gözlənilir.
